Ng?n ng?a t?i ph?m - Crime prevention

An toàn Cá nh?n

Chu?n b? k? ho?ch

• So?n m?t danh sách g?m s? ?i?n tho?i c?a các ng??i mà b?n có th? g?i trong tru?ng h?p kh?n c?p. ?? m?t ?i?n tho?i g?n gi??ng ng? c?a b?n.
• Nh? láng gi?ng giúp b?n. Ví d?, nh? láng gi?ng l?y th? dùm b?n khi b?n v?ng nhà l?u.
• Xem xét mua m?t v?t báo ??ng cá nh?n mà b?n có th? s? d?ng trong tr??ng h?p kh?n c?p.
• Xem xét vi?c g?n m?t chu?ng báo ??ng an ninh ???c theo d?i ? nhà b?n.
• ??ng ?? b? g?t
• N?u có m?t ng??i l? ??n nhà b?n và xin g?i nh? ?i?n tho?i, hay ?? ngh? b?n s? g?i ?i?n tho?i giùm. H? kh?ng c?n ph?i b??c vào trong nhà b?n và b?n kh?ng c?n ph?i m? c?a.
• ??ng giao d?ch v?i nh?ng ng??i l? ??n tr??c c?a nhà b?n hay g?i ?i?n tho?i cho b?n.
• ??ng bàn c?i tài chính c?a b?n v?i nh?ng ng??i l? hay ??a các chi ti?t v? ng?n hàng hay th? tín d?ng (credit card) c?a b?n qua ?i?n tho?i.
• H?i giá nhi?u n?i tr??c khi thuê nh?ng ng??i làm d?ch v? (nh? th? x?y, th? s?a ?ng c?ng, th? ?i?n v.v.) ho?c nh? b?n bè ch? d?n.
• N?u b?n ngh? r?ng m?t ng??i nào ?ó ?ang th? l?a g?t b?n, h?y ti?p xúc v?i C?nh sát.

L?i khuyên v? an ninh t?ng quát

• ??ng ?? nhi?u ti?n m?t ?? trang s?c ? nhà.
• ??ng bao gi? c?ng nh?n mình ? nhà m?t mình.
• G?n m?t l? dòm có tr??ng nhìn l?n ? c?a l?n nhà b?n.
• G?n d?y xích an toàn ? phía trong các c?a l?n m? ra s?n.
• N?u b?n nh?n m?t cú ?i?n tho?i g?i sai s?, ??ng bao gi? cho bi?t tên và ??a ch? c?a mình.
• H?i xin m?t danh sách ki?m tra an ninh t? (Giúp ?? Láng gi?ng).

N?u b?n là n?n nh?n c?a m?t v? tr?m

• N?u b?n v? nhà và th?y nhà b?n b? tr?m vào và b?n ngh? tên tr?m có l? v?n còn ? trong nhà, thì ??ng có vào nhà. Ti?p xúc v?i C?nh sát ngay l?p t?c b?ng cách ?i?n tho?i 111 t? m?t ?i?n tho?i khác. Xem How to Report a Crime (Báo cáo m?t t?i ph?m nh? th? nào).
• N?u b?n ngh? tên tr?m ?? r?i kh?i nhà b?n, thì ?i?n tho?i hay ??n s? c?nh sát g?n nh?t ?? báo cáo v? tr?m.
• Khi b?n ??n s? c?nh sát ?? báo cáo v? tr?m b?n nên nh?n gi?y xác nh?n báo cáo c?a b?n. Gi?y này g?i là ‘Complaint Acknowledgement Form’ (??n c?ng nh?n khi?u n?i). ??n g?m có s? h? s? và tên c?a c?nh sát viên ??i phó ??n khi?u n?i c?a b?n.
• ??ng ??ng hay di chuy?n b?t c? cái gì trong nhà b?n mà tên tr?m có l? ?? ??ng vào hay di chuy?n vì C?nh sát có th? c?n nh?ng th? này ?? làm b?ng ch?ng. Ch?ng h?n, C?nh sát s? mu?n tìm các d?u tay mà tên tr?m ?? l?i.
• N?u b?n có b?o hi?m nhà và ?? ??c trong nhà b?n nên nói v?i c?ng ty b?o hi?m c?a b?n r?ng b?n v?a b? m?t tr?m.
• B?n s? c?n s? h? s? c?nh sát khi ?òi b?o hi?m sau khi bi tr?m.
• Nh?ng m?t n?i (links) sau ??y s? cho b?n bi?t nhi?u th?ng tin v? nhà b? tr?m ? New Zealand và cách giúp ng?n ng?a nhà b? tr?m:

S?n sóc con cái ? New Zealand

• Lu?t c?a New Zealand quy ??nh r?ng t?t c? tr? em và thanh thi?u niên có quy?n h??ng an toàn và ???c s?n sóc.
• ?i?u quan tr?ng là b?n s?n sóc con cái ?? chúng ???c an toàn và kh?ng tr? thành n?n nh?n c?a t?i ph?m hay dính líu vào t?i ph?m.
• ? New Zealand, tr? em d??i 14 tu?i ph?i lu?n lu?n có ng??i tr?ng coi vì an ninh c?a chúng. ??ng bao gi? ?? m?t ??a tr? d??i 14 tu?i ? nhà hay ng?i trong xe h?i m?t mình.
• Khi ? trong xe h?i, tr? d??i 7 tu?i ph?i ???c n?t vào (gh? an toàn) ??c bi?t thích h?p v?i tu?i, kích c? và tr?ng l??ng c?a tr?.
• N?u b?n s?p ?i ra ngoài, h?y nh? m?t ng??i trong gia ?ình hay b?n bè - m?t ng??i b?n tin c?y - ?? tr?ng coi con b?n. N?u b?n nh? m?t ng??i tr?ng coi con b?n khi b?n ?i làm vi?c hay xa nhà, ng??i ?ó ph?i 14 tu?i hay l?n h?n.
• H?y b?o ??m con b?n lu?n lu?n có th? ti?p xúc v?i b?n hay v?i m?t ng??i ?áng tin. Ch?ng h?n b?o ??m chúng bi?t s? ?i?n tho?i ch? làm và s? ?i?n tho?i di ??ng c?a b?n.
• N?u b?n ngh? r?ng con b?n là n?n nh?n c?a m?t t?i ph?m hay có dính líu vào t?i ph?m, b?n h?y nói chuy?n v?i C?nh sát.
• Có nh?ng C?nh sát viên ??t bi?t g?i là “Youth Aid Officers” (C?nh Sát Giúp Thanh Thi?u Niên) ??i phó v?i thanh thi?u niên dính líu vào các t?i ph?m. H? có th? giúp b?n xem xét các cách t?t nh?t ?? gi? con cái b?n an toàn.
• C?nh Sát New Zealand c?ng có các School Community Officers (C?nh Sát Viên Lo v? Giáo D?c Tu?i Tr?) làm vi?c v?i các giáo viên ? tru?ng h?c ?? giúp d?y thanh thi?u niên v? vi?c gi? an toàn.
• B?n có th? nói v?i tr??ng c?a b?n v? ?i?u h? d?y ?? gi? tr? em an toàn.
• Trong nh?ng ngày ngh?, c? g?ng cho tr? tham gia vào các trò th? thao và các sinh h?at khác. Nhi?u nhóm c?ng ??ng có nh?ng ch??ng trình dành cho ngày ngh? ?? gi? thanh thi?u niên b?n r?n và vui ch?i trong các ngày ngh? h?c.
• Thanh thi?u niên b?n r?n v?i th? thao hay các sinh h?at b? ích khác s? ít có c? h?i dính líu vào t?i ph?m.

X?m nh?p b?t h?p pháp

• X?p nh?p b?t h?p pháp là ?i vào nhà riêng hay ch? làm vi?c c?a m?t ng??i mà kh?ng ???c phép.
• X?m nh?p b?t h?p pháp là m?t t?i ph?m.
• N?u m?t ng??i ?ang x?m nh?p b?t h?p pháp, h? có th? ???c yêu c?u r?i ch? ?y ho?c có th? nh?n m?t trespass notice (Th?ng báo v? vi?c x?m nh?p b?t h?p pháp).
• B?t c? ai c?ng có th? nh?n m?t th?ng báo v? x?m nh?p b?t h?p pháp, k? c? tr? em. Ch?ng h?n n?u m?t ng??i ?n c?p m?t cái gì t? m?t c?a ti?m, ch? ti?m có th? cho ng??i ?y m?t th?ng báo v? x?m nh?p b?t h?p pháp.
• Th?ng báo v? vi?c x?m nh?p b?t h?p pháp là m?t yêu c?u chính th?c kh?ng ???c b??c vào m?t b?t ??ng s?n.
• N?u m?t ng??i kh?ng tu?n theo th?ng báo x?m nh?p b?t h?p pháp và c? ?i vào m?t b?t ??ng s?n, khi ?y C?nh sát ???c g?i ??n và h? s? b?t ng??i này r?i kh?i ch? ?y.
• C?nh sát có th? b?t gi? m?t ng??i vì x?m nh?p b?t h?p pháp.
• M?t ng??i có th? b? ph?t ??n $1000 ho?c ? tù ??n 3 tháng vì t?i x?m nh?p b?t h?p pháp.
• Th?ng báo v? x?m nh?p b?t h?p pháp có th? ng?n c?n m?t ng??i ?i vào m?t b?t ??ng s?n l?u ??n 2 n?m.